Wat stress is, heb ik uiteengezet in mijn blog ‘wat is stress’. Maar wat zijn de oorzaken van stress en burn-out?
Stress is te verdelen in gezonde en ongezonde stress. Beide zijn niet schadelijk tenzij ongezonde stress blijft voortduren. Stress zelf is geen ziekte. Je kunt hierdoor wel lichamelijk en mentaal ziek worden. Overspannen en burn-out zijn bekende mentale ziekten. Diabetisch, hoge bloeddruk zijn lichamelijke ziekten die door stress kunnen ontstaan. Geen energie meer hebben door stress kan mentaal en lichamelijk merkbaar zijn.
De boog kan niet te lang gespannen zijn
Vaak hoor je ‘de boog kan niet altijd gespannen zijn’ ga eens ontspannen. Dit is soms gemakkelijker gezegd dan gedaan. Je komt in een situatie terecht waar de boog steeds gespannen is. Op het werk loopt het niet meer zo lekker. Er vallen ontslagen en mogelijk ben je hierbij. Je hebt een puberend kind dat opstandig is en niet luistert. Eén van je ouders is ziek en heeft je hulp nodig. De auto gaat stuk.
Een samenloop van gebeurtenissen. Je stress niveau neemt toe. En als het maar lang genoeg duurt heb je een burn-out. Een burn-out ontstaat door langdurige overbelasting in combinatie van te weinig herstelmogelijkheden.
Niet alleen de samenloop van gebeurtenissen zorgt voor stress en burn-out
Je karakter en hoe je ertegen aan kijkt, helpen ook mee.
Ga eens na wat jij zou doen bij onderstaande vragen:
- Ga jij zelf je ouder verzorgen of vraag je om hulp?
- Wil jij je belangrijk voelen op het werk en ga je maar door, of schakel je een tandje terug want iedereen is vervangbaar.
- Pot je je zorgen maar op, of spreek jij je zorgen uit aan je familie en vrienden?
- Denk je ‘ik heb dit altijd’ of ‘het overkomt me nu even’?
- Maak jij je druk bij alle gebeurtenissen of voel je je alleen betrokken daar waar jij invloed op hebt?
Zeg je ja tegen bovenstaand 1ste vraag bij elke zin, dan ben jij vatbaarder voor stress.
Welke oorzaken van stress en burn-out zijn er nog meer?
- Ook emotionele of heftige gebeurtenissen (van vroeger). Bijv. het verlies van een dierbare, verlies van huis en haard.
- Steeds weer een adrenaline kick willen krijgen . Je blijft maar werken en werken, oefenen en oefenen om die adrenaline kick.
- Altijd maar willen controleren en geen vertrouwen hebben in het kunnen van anderen.
- Zelf niet competent genoeg zijn voor een taak. Zinloos werk of onder je kunnen werken. Geen oplossingen vinden voor een probleem.
Je lichaam en geest geven de overmaat van stress aan. Vaak voordat jij zelf merkt dat het zo niet meer verder gaat. Zie het blog ‘Stress en lichamelijke klachten’
Relaxen is een deel van het antwoord om te ontstressen.
Wat kun je zelf doen?
Veel van de stressoren kun je zelf weghalen:
- te weinig rust en relax momenten; ga buiten bewegen en mediteren
- balans tussen werk en privé; ga na waar de disbalans is en doe er iets aan
- druk maken over gebeurtenissen waar je geen invloed op hebt; hou een dagboek bij over wat jou bezig houdt. Krijg inzicht in betrokkenheid waar je niets aan kunt veranderen. Steek hier weinig tot geen energie in.
Niet alle stressoren kun je zomaar uit de weg ruimen. Bijvoorbeeld, verlies van gezondheid waardoor je afhankelijk wordt van de zorg van anderen. Of verlies van een dierbare. Durf in deze situaties om hulp te vragen. Gewoon doen!
