Vorig jaar heb ik een 6-daagse mindfulness stilteretraite gevolgd. Met 23 deelnemers waren we te gast bij de Zusters onder de bogen in Maastricht. De enige momenten waarop we spraken, waren tijdens de dharma’s van Sensei Miles Kessler. Dharma is les krijgen in mindfulness van een expert. Dan mochten we antwoord geven als de leraar ons iets vroeg.
Ook had ik tijdens deze retraite één op één gesprekken met de leermeester over mijn mindfulness oefeningen. Hij wilde ook weten wat mijn dagelijkse bezigheden zijn. Ik vertelde over mijn dieren en dat ik voordat ik ontbijt, eerst hen verzorg. Dat ik dagelijks mediteer op verschillend manieren. Tijdens de dharma bij de afsluiting van de retraite gaf Kessler aan dat het omgaan met de ezels al mindfulness op zich is. En dit onderstreep ik helemaal.
Wat is een stilteretraite?
Een stilteretraite betekent, zoals het woord al zegt, niet praten, geen contact met de buitenwereld, alleen contact met je eigen binnenwereld en niets anders, alleen jezelf. Misschien de eerste dag wat ongemakkelijk, maar daarna vooral aangenaam.
Bij de afsluiting van deze mindfulness stilteretraite zei Kessler iets wat ik elke ochtend doe: “Sta even stil voordat je met een activiteit begint en kijk wat er al is: in je gedachten, in je lichaam en je omgeving.”
Opstaan met de ezels
Voordat ik naar de ezels ga, check ik altijd even hoe ik me voel. Als ik dit niet doe, dan laten de ezels mij dit wel zien. Zij voelen het meteen als ik wat gehaast ben of niet lekker in mijn vel zit. Of als ik chaotisch ben in mijn hoofd. Tante Truus loopt dan achter me en duwt met haar kop onder mijn bips, net of ze zeggen wil “wordt wakker, en kom naar het nu“. Mango daarentegen wordt dan schichtig en komt niet echt naar mij toe. Zij kan niet goed tegen onrust. Ik zal je aan mijn ezels voorstellen:
Allereerst is er Tante Truus. Zij is 15 jaar, weegt 400 kg en is de Tante van Peach en Charlie. Knuffelen vind ze leuk, zoals dit ook op de foto te zien is. Ze kan er maar niet genoeg van krijgen. Zij komt graag naar je toe, maar wil wel de baas blijven. Wandelen doet ze ook graag, zolang ze maar aandacht blijft krijgen. Anders geeft ze je een duwtje of pakt ze je even zacht beet met haar lippen.
Dan is er Mango. Mango is 17 jaar oud en weegt 300 kg. Zij is de moeder van Peach en de hartsvriendin van Tante Truus. Ze zijn onafscheidelijk. Knuffelen vind Mango minder leuk, ze kijkt liever de kat uit de boom. Zodra ze jou vertrouwt, komt ze naar je toe en laat ze zich dan aaien. Zodra ze er weer genoeg van heeft loopt ze weer weg. Wandelen doet ze ook graag, maar jij moet de baas blijven want anders doet ze lekker wat zij wil. Een echte koppige ezel dus, hier kunnen veel mensen wat van leren.
De dochter van Mango is Peach. Zij is een echt meisjes meisje met haar prachtige kuif en mooie ogen. Peach is de jongste van de groep, is 7 jaar en weegt 300 kg. Peach vindt knuffelen, kammen en omarmen hartstikke fijn. Toen ze nog een veulen was zat ze vaak bij Carin op schoot. Toen ze ouder werd lukte dit natuurlijk niet meer. Ze vindt het niet leuk als je pal voor haar gezicht staat. Dan duwt ze flink met haar snuit tegen je aan. Ook moet je goed je grenzen bij haar aangeven, anders wil ze heel kort op je komen staan of loopt tegen je aan. Dit is perfect tijdens coaching sessies waar we ons richten op grenzen bewaken. Ze is soms wat angstig, en komt pas naar je toe als ze je even heeft kunnen observeren. En dan wil ze graag al je aandacht opeisen.
Dan is er ook nog 23 jarige Balou. De oudste van de groep en mama van Charlie. Ezels kunnen tot wel 40 jaar oud worden, dus gelukkig hebben we nog wel even met haar. Ze weegt 200 kg en is een ongeduldige knuffelbeer. Knuffelen vindt ze wel oké, maar laat het vooral rustig over haar heen komen. Ze is ongeduldig en duwt graag haar snuit onder je bibs als je wat te lang stil blijft staan. Perfect voor iemand die een zachtaardig duwtje in de rug kan gebruiken.
Balou is de mama van onze laatste ezel; Charlie. Onze 7 jarige puber die 350 kg weegt. Hij staat het liefst naast zijn moeder Balou en wijkt nauwelijks van haar zijde. Hij vindt het heerlijk om geaaid te worden en komt graag naar je toe voor een kamsessie. Hij kan zelfs trucjes, zo geeft hij je een voorpoot als je daarom vraagt. Hij is een echte slungelige goedzak.
Focussen op de omgeving
De omgeving observeren is ook een oefening in de mindfulness. Dit helpt om te focussen en je te concentreren op wat er is. Door dit geregeld te doen, ervaar je ook wat de gewaarwordingen met je lichaam en geest doen. Ook leer je hierdoor je aandacht vast te houden, zodat je minder last hebt van fladderende gedachten.
De ezels observeren de omgeving van nature. Als er iets in de omgeving verandert, dan laten de vijf ezels dit zien. Ze blijven staan en zijn niet vooruit te branden. Veel mensen ervaren dit als koppig, maar dat is het niet. Bij een ezel gaat het om veiligheid of verwend zijn.
Op het moment dat er iets verandert in de omgeving door een onbekend geluid, door iets wat ze zien of door een onherkenbare geur, dan willen zij dit onderzoeken. Vaak heb ik het nog niet waargenomen maar zij wel. Een ezel is een prooidier en moet op zijn hoede zijn, al hebben ze in Nederland geen natuurlijke vijanden. Behalve de mens dan, maar die vertrouwen ze tot op een bepaalde hoogte.
Verwende ezels
Ezels zijn snel verwend. Stop je één keer om ze een blaadje van een boom te laten eten, dan stoppen ze ook de tweede keer. Laat je het dan weer toe, dan wordt het al lastig om ze dit af te leren. Ze blijven op die plek staan totdat ze hun zin krijgen. Dit kan wel een uur duren. En ook daar is het goed om zelf mindful te blijven. Om niet geïrriteerd te raken, niet te boos worden en vol te houden. Doe je dit niet, dan trek je aan het kortste einde, want de ezel is veel sterker dan jij. Het is wel 150 tot 300 kg die aan het andere einde van dat leidsel vastzit!
Een verwende ezel laat ook zien hoe lastig het is om een aangeleerd patroon af te leren. Natuurlijk is dat wel mogelijk, maar alleen met veel geduld en vasthoudendheid, net zoals bij ons mensen.
Mindful lopen
Veel mensen vinden het rustgevend om met de ezels te lopen. Je moet dan wel met je aandacht bij het lopen blijven. Mindful lopen is een oefening binnen de mindfulness die makkelijker gaat als je een ezel aan de lijn hebt. In mijn e.book mediteren lees je hier meer over.
Tijdens de retraite was mindful lopen ook onderdeel van de meditatie. Je concentreert je dan op je stappen. Ik vroeg me af hoe dat overkwam: ruim 20 mensen die in slow-motion door de kloostertuin bewogen. De zuster die ons ontvangen had en ook van ons afscheid nam, vertelde: “De mensen in het verzorgingsklooster vroegen “waarom lopen zij zo langzaam?” Ik heb toen uitgelegd dat jullie bij elke stap nadachten of jullie de volgende stap wel wilden zetten.”
Wat een prachtige, simpele uitleg. En zo waar!
Eén met de omgeving
Als ik met de ezels loop, zorgen zij voor het geluid. Dus het is geen doodse stilte. Dat hoeft ook niet, want je bent één met de omgeving, en dat is waar het om gaat. Ik hoor de ezels ademen, smakken en snuiven. En hun hoefjes zijn een verhaal apart.
’s Ochtends worden die hoefjes namelijk gekrabd. Dan is de holte van de hoef leeg waardoor je een klankkastje hebt. En als ze dan op het asfalt lopen, krijg je zo’n holle klank bij elke stap die zij zetten. Met vijf ezels aan het leidsel, is het bijna een percussieconcertje.
Heb ik maar één ezeltje aan de lijn, dan ga ik in het tempo van de ezel lopen. En ezels kunnen langzaam lopen, heel langzaam… Soms gaat het stapvoets en soms in een iets normaler langzaam tempo. Zodra je in hun ritme komt, dan vertraagt alles. Je bent dan ook met je hoofd bij het lopen en niet bij van alles en nog wat. En dat is mindfulness: volledig met je hoofd erbij zijn.
Mindful knuffelen met ezels
Knuffelen is misschien een groot woord, maar het contact en de aanraking met de ezel doet veel. Bijvoorbeeld tijdens het verzorgen. Bij het kammen en aaien van de ezels leer je je te focussen op dat waar je mee bezig bent. Ben je er niet met je volle aandacht bij, dan lopen de ezels gewoon weg.
En ook dit is mindfulness. Ervaar, voel, sta stil bij wat er bij je gebeurt. Wordt het te spannend, ga dan even naar je ademhaling. Of verschuil je gewoon even achter mij.
Heb je het vertrouwen van de ezel, dan kun je met je hoofd tegen de ezel aan gaan liggen en je armen om de ezel heen slaan. Voorwaarde is wel dat de ezel je vertrouwt. Anders laat hij dit niet toe.
Heb je eenmaal dat vertrouwen en voelt het veilig voor je, dan krijg je rust. Je bloeddruk daalt, in je hoofd stijgt de productie van het zogenoemde knuffelhormoon oxytocine. Hierdoor verdwijnt de stress. En alle omgevingsgeluiden en -geuren komen veel intenser bij je binnen.
Rust en ruimte
Tijdens loopbaanbegeleiding en tweede spoor begeleiding vragen mensen ook regelmatig: “Kunnen we de volgende keer naar de ezels gaan?” Dat doen we dan ook, ook al is het geen onderdeel van de coaching. Maar de rust die zo ontstaat, geeft weer ruimte om nieuwe dingen te leren.
Daarnaast zet ik de ezels en de andere dieren op de boerderij in bij:
- Verlies en rouwverwerking;
- Burn-out;
- Loopbaan- en organisatieopstellingen;
- Coaching met de ezel: als je altijd tegen hetzelfde aanloopt. Na de coachingssessie stoot je je niet meer de tweede keer aan dezelfde steen.
- Mindfulness met de ezels, om even op adem te komen.
Ik vind het heerlijk om te zien wat de ezels mensen bieden, gewoon doordat ze zijn hoe ze zijn. En de ezels weerspiegelen hoe mensen zich, vaak op onbewust niveau, voelen. Dat geeft mij aanknopingspunten voor de coaching.
Wil je meer weten, maak dan een afspraak voor een gratis kennismakingsgesprek. In dat gesprek kijken we samen waar jij tegen aanloopt, zodat we iets aan die wringende schoen kunnen gaan doen.
Wil je gewoon eens kennis maken met de ezeltjes, dit mag ook. Dan gaan we samen de dieren en het weiland verzorgen.