Wat vind je van de omslagfoto? Wat zie je en wat is je oordeel?

Een snel oordeel

Gisteren kwamen de cursisten van de mindfulness training weer naar de boerderij. We spraken over automatische denkpatronen. Iemand stelde een vraag over het alsmaar oordelen, en hoe moeilijk het is om iets te beschrijven zonder een oordeel te vellen.

Niet-oordelen is een bekende mindfulness oefening. Dit is inderdaad vaak lastig. Voor je het weet, zit je in je automatische denkpatronen. Patronen waar het oordeel al is ingesleten.

Waarschijnlijk had jij ook een oordeel bij het zien van de omslagfoto. En of dat dan is dat ezels lachwekkend zijn, of dat het gras slecht is onderhouden; je VOND er iets van.

Ga maar eens na als je om je heen kijkt: hoe snel heb jij een oordeel over alles wat je ziet of hoort? Met mindfulness leer je de oordelende gedachten herkennen.
Die herkenning is de eerste stap op weg naar leven vanuit een meer open houding. Een houding van beter luisteren en aandachtiger kijken, en minder oordelen.

Wat is mindfulness?

Mindfulness betekent volgens Jon Kabat-Zinn:

Aandacht geven op een bepaalde manier, gericht, in het hier en nu, niet (ver)oordelend.

Kabat-Zinn richtte in 1979 de Stress Reduction Clinic op. Hij was de eerste westerse arts die de basisprincipes van aandachtstraining of mindfulness toepaste in een medische setting en de effecten wetenschappelijk onderzocht. Zijn 8 weken durende training bleek stress, angst, pijn en (chronische) ziekte te kunnen verlichten.

Met mindfulness leer je omgaan met je problemen door er anders tegenaan te kijken. Met mindfulness kun je de samenwerking tussen lichaam en geest weer in balans brengen en automatische denkpatronen opsporen.

Met de oefeningen in de 8-weekse mindfulness training die ik geef, leer je stil te staan bij wat er nu bij je gebeurt. Ja, naar het voorbeeld van Jon Kabat-Zinn. Elke week komt een ander onderwerp aan bod. Zo staat de eerste les in het teken van de automatische piloot. In de tweede bijeenkomst gaat het over omgaan met obstakels.

Mindfulness ziet 5 obstakels: verlangen, afkeer, slaperigheid, rusteloosheid en twijfel. Om die hindernissen te overwinnen, krijg je 8 hulpmiddelen. Dat zijn: niet oordelen, geduld, eindeloos opnieuw beginnen, vertrouwen, niet streven, acceptatie, loslaten en mildheid.

8 weken leer je via meditatie in het hier en nu te blijven. Te stoppen met automatisch patronen, bijvoorbeeld alsmaar piekeren. En daarvoor in de plaats leer je focussen.

En dus, terug naar het onderwerp van deze blog: je leert om niet te oordelen 😉

Mindfulness oefeningen

Toen een van de cursisten vroeg hoe je niet-oordelen gemakkelijker kunt maken, gebeurde er iets grappigs.

Ik vroeg hoe de cursist dit tot nu toe aanpakte, en of iemand anders een manier had. Daarna vertelde ik ook mijn manier. Ik vertelde dat het mij helpt om  feitelijkheden op te noemen. Dus om niet te denken ‘wat een domme gedachte’, maar gewoon bij de feiten te blijven: ik heb een gedachte.

Het was nog niet helemaal duidelijk voor de cursisten. Dus ik probeerde het nog eens uit te leggen, nu aan de hand van een klein kastje met 9 laatjes dat in mijn werkruimte staat. Ik benoemde allerlei feitelijkheden rond het houten kastje: het is van hout, het is pakweg zo hoog en zo breed, het hout oogt oud en verweerd, het heeft 9 laatjes en mooie ronde handvatten….

Zie je wat ik deed? Ik velde een oordeel. Zo snel gaat dat, zonder dat je het doorhebt. Want voor het geval je ‘m niet hebt gezien: ik had het over MOOIE handvatten. Don’t worry, ik had het zelf ook niet door, totdat iemand uit de groep er een opmerkring over maakte. De cursisten snapten direct waar het om draaide! Ik moest er vooral om lachen en ben er nu weer veel alerter op.

Zelfvertrouwen en eigenwaarde ondermijnen door je eigen oordeel

Oordelende gedachten kunnen onbewust je zelfvertrouwen en eigenwaarde ondermijnen. Net zoals ik tijdens het vertellen niet doorhad dat ik aan het oordelen was, heb je je gedachten vaak ook niet door. Je wéét dat ze er zijn, maar je ‘hoort’ niet meer wat ze zeggen…

Soms ben je zo gewend aan een gedachte over jezelf dat deze de waarheid wordt. Dat kan een positieve gedachte zijn (‘ik ben een optimist’) maar ook een negatieve gedachte. Misschien denk je al vanaf je jongste jeugd dat niet erg snugger bent, of hebben mensen dit al zo vaak tegen je gezegd.

Als je maar vaak genoeg tegen jezelf vertelt dat je niet goed genoeg bent of dat je het niet kunt, dan wordt dat jouw waarheid, jouw werkelijkheid. Net als wanneer je bij elke fout zegt: wat ben ik toch een stomme ezel. Dan ga je je uiteindelijk ook een ezel voelen.

En daar is eigenlijk niets mis mee… lees mijn blog ‘Waarom ik voor ezelcoaching koos’.

Spoor je oordelende gedachte op

Het is goed om je automatische oordelende gedachten op te sporen. Wat zeggen die gedachten, welk oordeel vellen ze telkens weer? Dit opsporen kan met meditatie. En als je de gedachten dan opmerkt, is het zaak hier geen oordeel over te vellen.

Want een oordeel over een oordeel is óók een oordeel (‘kijk mij mezelf weer eens neerhalen’). Mindfulness leert je deze gedachten liefdevol te benoemen, te erkennen dat je ze hebt en dan weer verder te gaan met waar je op dat moment mee bezig was.

Fouten maken we toch wel, of we er nu over oordelen of niet. Een kleine troost: heb je een fout gemaakt, dan is dat onderdeel van een leerproces, want: een ezel stoot zich niet twee keer aan dezelfde steen!

Meer weten over mindfulness?

Gedachten kunnen sterk en hardnekkig zijn, en daar kun je wel wat hulp bij gebruiken. Mindfulness oefeningen zijn een manier om jezelf te helpen.

Wil je meer weten over mindfulness, neem dan contact met me op. Wil je direct enkele manieren ontvangen om te beginnen met mediteren, download dan het e-book mediteren.